Historię harcerstwa na ziemi mosińskiej opisała hm. Ewelina Szydłowska – druhna naszego hufca. Książka „Dzieje harcerstwa mosińskiego 1921-2005” jest obecnie dostępna także w wersji cyfrowej na platformie Issuu, wystarczy kliknąć w okładkę.
Obecnie przygotowywana jest kolejna publikacja. Po pierwsze dlatego, że od tej pierwszej minęło już 15 lat. Po drugie pozyskaliśmy wiele dokumentów, które poszerzają naszą znajomość własnej historii. Kolejne materiały do nas napływają i zdaje się, że na tej publikacji zespół autorów nie skończy swojej pracy.
Dlatego też – jeśli ze swoich czasów w harcerskim mundurze masz: rozkazy, deklaracje, spisu członków, list obecności, książkę pracy drużyny, zastępu, obozu, kronikę drużyny, kronikę zastępu, notatki z wyjazdów i spotkań, proporzec zastępu, zdjęcia, książeczkę harcerską lub legitymację instruktorką, plakietki z obozów i rajdów, chustę harcerską i inne … To zgłoś się do nas!!! Czekamy na wszelkie materiały, aby OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA NASZE WSPOMNIENIA. Nie trzeba oddawać swoich materiałów na zawsze. Chodzi nam o użyczenie, udostępnienie, przesłanie skanów, kserokopii i zdjęć.
Początki
Harcerstwo na ziemi mosińskiej zaczęło się rozwijać w 1921 roku. Jak dowiadujemy się ze wspomnień ruch harcerski w Mosinie został zainicjowany przez dwóch druhów Feliksa Szulakiewicza, Marcina Stachowiaka i Stefana Jelewskiego, którzy założyli Drużynę Harcerzy im. Bolesława Chrobrego. Rok później drużyna otrzymała z rąk przedstawiciela Komendy Chorągwi Wielkopolskiej sztandar, który mosińscy harcerze dumnie noszą ze sobą po dziś dzień.
Pierwsza drużyna harcerek działała w latach 1932-1933. Kolejna powstała we wrześniu 1938. Jej założycielką była dh Lucyna Komorowska.
Patron
Patronem naszego Ośrodka jest Bolesław Chrobry, który urodził się ok. 967 roku, a zmarł w 1026 roku. Był Najstarszym synem Mieszka I i księżniczki czeskiej Dobrawy. Władzę przejął po śmierci ojca w 992 a poprzez swoje działania przywrócił jedność państwa. Zabiegał o dobro i wysoką pozycję Polski wśród sąsiadów np. poprzez organizacje wypraw misyjnych św. Wojciecha. W 1000 roku podczas Zjazdu Gnieźnieńskiego, w którym uczestniczył Otton III Doprowadził do utworzenia arcybiskupstwa w Gnieźnie oraz nowych biskupstw w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie czym potwierdził niezależność Polski. W późniejszym czasie Bolesław Chrobry, chcąc umocnić swoje panowanie, zajął Łużycę Milsko, Miśnię, a także rozszerzył władzę na Czechy i Morawy. Wykorzystując pomyślną dla swych planów koronacyjnych sytuację po śmierci cesarza Henryka II, na kilka tygodni przed śmiercią koronował się na króla Polski, czym umocnił pozycję Polski na arenie międzynarodowej. Na swego następne naznaczył syna Mieszka II. Został pochowany w Poznaniu.
Sztandar 19 Drużyny Harcerskiej CZATA im. Bolesława Chrobrego
W roku 1922 wykonano sztandar, który został poświęcony w dniu św. Jerzego przez ks. Kałkowskiego – ówczesnego proboszcza i wręczony drużynie przez hm. Jana Popielewskiego. Na zielonym, wełnianym sztandarze o wymiarach 72 x 71 cm widniało wtedy imię patrona,królewski Szczerbiec, lilijka harcerska, data 1922 oraz hasło„Czuwaj”.Sztandar został odebrany drużynie w roku 1926 w wyniku rozłamu grożącego likwidacją drużyny. Jednak młodzi harcerze zdołali uratować drużynę przed rozwiązaniem.W maju 1927 roku drużyna odzyskała sztandar. Po roku młodzi harcerze znów zaczęli składać na niego Przyrzeczenie. Drużyna zaczęła ponownie normalnie pracować.W czasie II wojny światowej sztandar był ukrywany u drużynowego, dh Kazimierza Kałana. Niestety, podczas rewizji pod koniec roku 1942 został odnaleziony, a dh Kałan został po aresztowaniu zamęczony, jak wielu innych harcerzy z Mosiny. Sztandar dostał się w ręce gestapo. Po wywiezieniu do obozu w Żabikowie został uszkodzony, lecz nie zlikwidowany, jak planowali Niemcy.W roku 1945 sztandar został odzyskany przez druha Andrzeja Sypniewskiego oraz druha Leona Stabla. Płótno poddano renowacji. Wtedy to biała lilijka została zastąpiona złotym krzyżem harcerskim. W 1950 roku ZHP zostało rozwiązane, a do Mosiny przysłano pismo nakazujące oddanie sztandaru. Na szczęście dzięki odwadze trzech druhów został on ocalony. Do oddania sztandaru wysłano dh Bolesława Kowalskiego, dh Gabriela Przybylskiego i dh Bogdana Andrysa. Gdy dh Kowalski szedł do drugiego pokoju z płótnem, jego koledzy odbierali pokwitowanie. Ale dh Kowalski nie rzucił płótna na stos. Wyrzucił pokrowiec, a płótno ukrył pod kurtką. Gdy druhowie dowiedzieli się o jego bohaterskim czynie, uznali, że istnieje ryzyko rewizji, więc płótno nie zostało przywiezione do Mosiny. Gdy wszystko się uspokoiło, sztandar został przywieziony z powrotem. Lilijkę wieńczącą sztandar zakopano, a resztę dobrze ukryto. W lutym 1957 roku harcerstwo mosińskie zostało reaktywowane. Sztandar na nowo stał się symbolem drużyny. W 1966 roku został ufundowany nowy sztandar Ośrodka, z orłem i lilijką. Ten z 1922 roku był eksponowany w Komendzie Ośrodka, Izbie Pamięci, a także przechowywany u jednego z druhów. W roku 1994 drużyna została reaktywowana przez dh Adama Becha. 21 czerwca 1997 roku Harcerze Seniorzy przekazali uroczyście sztandar harcerzom z 19 DH „Czata” im. Bolesława Chrobrego.